Twijfel je of je woensdag 20 maart gaat stemmen? Zijn de Provinciale Staten en Waterschappen voor jou eigenlijk een ‘ver-van-mijn-bed-show’? Wil je een beter beeld van wat ze doen en waarom het voor jou relevant kan zijn om te stemmen? Lees dan deze blog.
Provinciale Staten: wie, wat, waarom
Woensdag 20 maart kun je een stem uitbrengen voor de Provinciale Staten, de volksvertegenwoordigers van je provincie. Hun belangrijkste taken zijn:
- Maken van wetten die gelden in je provincie (verordeningen).
- Bepalen van het regionale beleid op gebied van:
- Ruimtelijke ontwikkeling.
- Verkeer en vervoer.
- Milieu en energie.
- Platteland en natuur(gebieden).
- Economie.
- Jeugdzorg, welzijn en cultuur.
- Kwaliteit van openbaar bestuur.
- Vaststellen van de begroting van je provincie.
- Controleren van het bestuur van je provincie (College van Gedeputeerde Staten) door bijv. enquêtes of onderzoeken.
- Kiezen van de leden van de Eerste Kamer.
De Provinciale Staten staan voor je gevoel waarschijnlijk verder van je af dan je gemeenteraad. Maar de Provinciale Staten gaan over beleid dat je dagelijkse leven en omgeving direct raakt. De partijen die meedoen aan de verkiezingen kunnen plannen hebben voor jouw provincie waarover je misschien wel een uitgesproken mening hebt! Denk aan:
- Meer investeren in fietspaden of OV, of juist meer investeren in autowegen.
- Stimuleren van meer luchtvaart (bijv. uitbreiding van Lelystad Airport of verhoging van aantal vluchten op Eindhoven Airport, Groningen Airport Eelde of Rotterdam The Hague Airport).
- Doorvoeren van aanpassingen op autowegen (bijv. aansluiting van de A8/A9 in Noord-Holland, verbreding van A27 bij Amelisweerd in Utrecht of verbinding van A15/A12 in Gelderland).
- Sluiten van een kernreactor/-centrale of van een kolencentrale.
- Inzetten op vermindering van intensieve veehouderij.
- Plaatsen van nieuwe windmolens op het land, of langs de kust.
- Investeren in ondersteuning van werkzoekenden.
- Meer sociale huurwoningen laten bouwen.
- Geld steken in regionale kranten en omroepen.
- Organiseren van meer referenda of inrichten van een burgerpanel.
Met je stem kun je de partij en kandidaat kiezen die het beste jouw standpunt(en) vertegenwoordigt in de Provinciale Staten. Verder beïnvloed je met je stem indirect ook de verhoudingen in de landelijke politiek. Over drie maanden kiezen de nieuw gekozen leden van de Provinciale Staten namelijk de leden van de Eerste Kamer.
Waterschappen: wie, wat, waarom
Woensdag 20 maart kun je ook stemmen voor het algemeen bestuur van de waterschap (ook wel hoogheemraadschap genoemd) in jouw regio. Het algemeen bestuur kun je vergelijken met de gemeenteraad. Het bepaalt het beleid van een waterschap en controleert het dagelijks bestuur. De kerntaken van een waterschap zijn:
- Zorg voor hoeveelheid water: regelen en bewaken van het regionale waterpeil (sloten en grachten).
- Zorg voor de waterkering: beheren van de regionale dijken, andere waterkeringen en de Nederlandse duinen.
- Zorg voor kwaliteit van het water: bestrijden van verontreiniging van oppervlaktewater; zuiveren van afvalwater en controleren van kwaliteit van zwemwater.
- Zorg voor vaar- en waterwegen: baggeren van vaar- en waterwegen, onderhouden en bedienen van bruggen en sluizen.
Misschien vraag je je af waarvoor je in geval van een waterschap kunt stemmen. De taken lijken simpel en duidelijk. Maar in de praktijk hebben partijen die zich kandidaat stellen voor het algemeen bestuur andere ideeën over prioriteiten. En maken ze een andere afweging van belangen van bijv. boeren versus burgers. Actuele issues zijn de klimaatverandering, stijgende zeespiegel en dalende Nederlandse bodem. Denk aan vraagstukken als:
- Zonnepanelen plaatsen op dijken.
- Extra kosten maken om energie op te wekken uit afvalwater.
- Subsidies verstrekken voor vergroening van daken in steden.
- Belastingtarieven verhogen om als waterschap klimaatneutraal te kunnen zijn.
- Geld investeren in campagnes om mensen ‘waterbewuster’ te maken.
- Geld vrijmaken voor herstel van biodiversiteit.
- Waterpeil verlagen voor behoud van landbouwgrond.
- Extra investeren in waterrecreatiegebieden.
- Bedrijven meer belasting laten betalen.
- Lobbyen voor afschaffing van vaste zetels in algemeen bestuur voor bedrijven, natuurbeheerders en boeren.
Hoe duurzaam vind jij dat jouw waterschap moet zijn? Met je stem kun je die partij en kandidaat kiezen die jouw al dan niet ‘groene’ standpunten het beste vertegenwoordigen in het bestuur.
Laat je stem gelden!
Wil je weten wat er valt te kiezen voor jou? Kijk op de website van jouw provincie of waterschap (de naam van je waterschap staat op je stembiljet van de gemeente) wie zich kandidaat stellen en waar ze voor staan. Wil je (eerst) je politieke voorkeur bepalen aan de hand van je standpunten? Gebruik dan een van deze hulpmiddelen:
- Stemhulp (bruikbaar voor alle waterschappen en provincies). Veel van bovengenoemde vraagstukken komen terug in de stemhulp.
- Stemwijzer (bruikbaar voor provincies Flevoland, Gelderland, Limburg, Noord-Brabant, Noord-Holland, Overijssel, Zuid-Holland).
- Kieskompas (bruikbaar voor provincies Drenthe, Gelderland, Groningen, Noord-Holland, Utrecht, Zuid-Holland)
Met de Stemchecker van de Volkskrant kan je je standpunten vergelijken met het stemgedrag van partijen in de Eerste Kamer. Vind je het belangrijk hoe partijen stemmen over privacy? Gebruik dan de Privacy Stemwijzer.
Politiek, politiek 